چرا پمپ آب روشن می‌شود ولی آب نمی‌دهد؟
پمپ آب یکی از مهم‌ترین اجزای تأمین فشار و جریان مناسب در سیستم لوله‌کشی ساختمان است. گاهی پیش می‌آید که پمپ بدون هیچ صدایی از خرابی ظاهری، روشن می‌شود اما آب از شیرها خارج نمی‌شود. این مشکل می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که در ادامه به صورت فنی ولی ساده بررسی می‌کنیم.
۱. وجود هوا در لوله یا خود پمپ (هواگرفتگی)
یکی از شایع‌ترین دلایل این مشکل، هواگرفتگی در پمپ یا لوله‌های مکش است. وقتی هوا وارد سیستم می‌شود، پروانه پمپ نمی‌تواند آب را به‌درستی به حرکت درآورد و در نتیجه پمپ فقط می‌چرخد بدون اینکه آبی پمپاژ شود.
✅ راه‌حل:
- پمپ را خاموش کنید.
- پیچ هواگیری روی پمپ یا فیلتر را باز کنید تا هوای اضافی خارج شود.
- وقتی آب بدون حباب از محل هواگیری بیرون آمد، پیچ را ببندید و مجدد پمپ را روشن کنید.
۲. نبود آب در منبع یا چاه
گاهی مشکل از خود پمپ نیست بلکه منبع آب خالی است. پمپ برای پمپاژ آب نیاز به تغذیه از یک منبع دارد. اگر مخزن، منبع یا چاه خشک باشد، پمپ روشن می‌شود ولی چون آبی برای مکش ندارد، خروجی هم صفر است.
✅ راه‌حل:
- میزان آب در منبع یا چاه را بررسی کنید.
- در صورت کم‌آبی یا خشک شدن چاه، پمپ را خاموش کنید تا نسوزد.
۳. فیلترها یا مسیر مکش مسدود شده‌اند
اگر فیلتر ورودی پمپ یا لوله مکش با رسوبات، شن یا ذرات ریز بسته شده باشد، آب نمی‌تواند به سمت پروانه حرکت کند. در این حالت پمپ روشن است ولی به‌دلیل انسداد مسیر، خروجی ندارد.
✅ راه‌حل:
- فیلتر ورودی را باز کرده و تمیز کنید.
- از سلامت لوله‌های مکش مطمئن شوید و در صورت نیاز با فشار آب یا کمپرسور، مسیر را شست‌وشو دهید.
۴. پروانه پمپ آسیب دیده یا شکسته است
پروانه (Impeller) وظیفه‌ی ایجاد فشار و انتقال انرژی مکانیکی موتور به آب را دارد. اگر تیغه‌های آن شکسته، ترک‌خورده یا دفرمه شده باشند، پمپ فقط صدای کار کردن دارد اما آبی جابجا نمی‌شود.
✅ راه‌حل:
- پمپ را باز کرده و پروانه را بررسی کنید.
- در صورت خرابی، حتماً از قطعه‌ی اصلی و متناسب با مدل پمپ برای تعویض استفاده کنید.
۵. افت یا نشت در مسیر مکش (Leak)
اگر در مسیر مکش، حتی نشتی بسیار کوچکی وجود داشته باشد، هوا وارد لوله شده و جلوی جریان آب را می‌گیرد.
✅ راه‌حل:
- تمام اتصالات، مخصوصاً ناحیه‌ی قبل از پمپ را بررسی کنید.
- اگر درز یا نشتی مشاهده شد، با نوار تفلون یا چسب آب‌بندی رفع کنید.
۶. شیر یک‌طرفه یا چک‌والو گیر کرده است
در بیشتر پمپ‌ها، یک شیر یک‌طرفه برای جلوگیری از برگشت آب وجود دارد. اگر این شیر در وضعیت بسته گیر کرده باشد، آب وارد پمپ نمی‌شود.
✅ راه‌حل:
- شیر را باز کرده، تمیز کنید و از سلامت فنر و لاستیک داخلی آن مطمئن شوید.
۷. عملکرد نادرست کلید اتوماتیک یا پرشرسوئیچ
در پمپ‌های اتوماتیک، کلید اتومات (پرشرسوئیچ) فشار آب را کنترل می‌کند. اگر این قطعه تنظیم نباشد یا گیر کند، پمپ در زمان نامناسب روشن می‌شود بدون اینکه آبی در سیستم جریان داشته باشد.
✅ راه‌حل:
- تنظیم پرشرسوئیچ را بررسی کنید.
- در صورت زنگ‌زدگی یا گیر کردن، آن را تعویض کنید.
۸. گرفتگی در خروجی یا لوله‌های ساختمان
اگر همه چیز درست است اما هنوز آب از شیرها نمی‌آید، احتمال دارد گرفتگی در مسیر خروجی وجود داشته باشد.
✅ راه‌حل:
- مسیر لوله‌های خروجی و شیرها را بررسی کنید.
- شیر اصلی خروجی پمپ را باز کنید تا مطمئن شوید مسیر بسته نیست.
نکته فنی مهم:
حفاظت از پمپ در برابر خشک‌کار کردن
یکی از خطرناک‌ترین شرایط برای پمپ، کارکرد بدون آب (Dry Running) است. در این حالت، موتور و مکانیکال سیل (Mechanical Seal) به‌سرعت داغ شده و در مدت کوتاهی می‌سوزند.
برای جلوگیری از این اتفاق، می‌توانید از فلوتر الکترونیکی یا کنترل سطح استفاده کنید تا اگر سطح آب پایین آمد، پمپ به‌صورت خودکار خاموش شود.
جمع‌بندی
وقتی پمپ آب روشن می‌شود ولی آبی از خروجی نمی‌دهد، معمولاً یکی از موارد زیر علت آن است:
- هواگرفتگی در سیستم
- نبود آب در منبع
- انسداد مسیر مکش یا خروجی
- خرابی پروانه یا شیر یک‌طرفه
- تنظیم نبودن کلید اتوماتیک
با بررسی مرحله‌به‌مرحله‌ی موارد بالا، در بیشتر مواقع می‌توانید بدون نیاز به تعمیرکار، مشکل را تشخیص دهید و رفع کنید